برگزاری نشست بین المللی اثر عادی سازی احتمالی روابط جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر روندهای ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی منطقه

برگزاری نشست بین ­المللی "اثر عادی­سازی احتمالی روابط جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر روندهای ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی منطقه"

موسسه آموزش عالی بیمه اکو دانشگاه علامه طباطبائی در 18 اردیبهشت میزبان نشست بین­المللی با عنوان "اثر عادی­سازی احتمالی روابط جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر روندهای ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی منطقه" با حضور دامجان کوویژ میسکوویچ مدیر تحقیقات و سیاست پژوهی در موسسه توسعه و دیپلماسی و استاد تمام دانشگاه ای دی ای، ایگور متیو دانشیار دانشگاه ام جی آی ام او، خانم آرکس پاشایان دانشیار و رئیس دپارتمان روابط بین الملل در موسسه مطالعات شرق شناسی آکادمی ملی علوم ارمنستان، سئچکیم کوستم استادیار روابط بین الملل دانشگاه بیلکنت، آنکارا، بنیامین پوگوسیان محقق ارشد موسسه تحقیقات راهبردی ارمنستان، و قاسم اصولی اودلو استادیار گروه مطالعات منطقه ای دانشگاه علامه طباطبایی بود.

آقای میسکوویچ در ارتباط با رویکرد غرب نسبت به فرایند صلح آذربایجان و ارمنستان و و اثرهای احتمالی آن بر روندهای ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی صحبت کردند. از منظر ایشان، تسریع فرایند خودمختاری روندهای ژئوپلیتیکی و ژئوکونومیکی قفقاز، غرب را از متن تحولات این منطقه به حاشیه رانده و موضوع عادی­سازی روابط ارمنستان و جمهوری آذربایجان می­تواند فرایند اعتلای قفقاز را به­عنوان منطقه مستقل نهایی کند. در بستر جدید قاعده بازی شطرنج­گونه با محوریت روسیه و غرب رنگ باخته و حضور طیف گسترده­ای از کنشگران را در منطقه شاهد هستیم روند جدید تحولات، فرصت جدیدی را برای ایران بعد از انزوای سال­های گذشته و ترکیه، فراهم ساخته که با وجود داشتن دلایل مختلف، حوزه نفوذ خود را با محوریت جمهوری آذربایجان در سطح منطقه گسترش دهند.

آقای سئچکیم کوستم در مورد سیاست خارجی ترکیه و تحولات در قفقاز جنوبی صحبت کردند. ایشان از دلایل اهمیت این منطقه در سیاست خارجی ترکیه به همسایگی، ثبات منطقه­ای و مطرح بودن قفقاز به­عنوان دروازه ورود به آسیای مرکزی اشاره کردند. روندهای جدید منطقه­ای را به­دلایلی مانند خنثی شدن یکی از چالش­ها در نوارهای مرزی این کشور (ارمنستان)، پدیدار شدن جمهوری آذربایجان به­عنوان قدرت جدید در ترتیبات جدید منطقه­ای و در نهایت گرایش ارمنستان به سمت پیوند با طرح­های ژئواکونومیکی و تجاری منطقه(به­عنوان سناریوی ایده­ال ترکیه) در راستای منافع ملی ترکیه مطرح کردند و در نهایت از کریدور میانی و مسیر زنگه­زور به­عنوان اولویت­های ژئواکونومیکی ترکیه در قفقاز نام بردند.

آقای ایگور متیو در مورد پیامدهای اقتصادی عادی­سازی روابط جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر قفقاز جنوبی و فراتر از آن، دیدگاههای خود را ارایه دادند از منظر ایشان این موضوع ضمن اثرگذاری بر اقتصاد منطقه به بازتنظیم نظام منطقه­ای قفقاز در روابط بین­الملل منجر خواهد شد. از منظر داخلی به تشدید شکاف بین جریان­های طرفدار روسیه و قره­باغ با جریان­های طرفدار غرب و ضد آرتساخ منجر خواهد شد. روسیه از اهرم­های فشار خود مانند وابستگی­های ساختاری، پایگاه­های نظامی و تسلط گازپروم بر شریان­های انرژی این کشور، ...برای تضعیف گرایش ارمنستان به سمت غرب و ناتو استفاده خواهد کرد. در سطح منطقه گسترش همکاری­های اقتصادی ترکیه و جمهوری آذربایجان با ارمنستان، ارمنستان با گرجستان را در پی خواهد داشت. نکته آخر اینکه روند عادی­سازی می­تواند تضعیف سازوکار 3₊3  را در پی داشته باشد که به رهبری ایران ارایه شده است.

خانم آراکس پاشایان در مورد دیپلماسی اسلامی جمهوری آذربایجان در بستر منازعه قره­باغ سخنرانی کردند اینکه چگونه این کشور از مولفه اسلام برای ایجاد پایگاه حمایتی و اجماع­سازی در بین کشورها اسلامی در داخل سازمان کنفرانس اسلامی استفاده کرده است و ضمن مشروعیت بخشی به اقدام خود زمینه را برای جلب حمایت آنها در راستای احیای حاکمیت خود در قره­باغ فراهم ساخته است و آقای بنیامین پوگوسیان در مورد آینده ژئوپلیتیکی قفقاز جنوبی در دوره پسا تک قطبی صحبت کردند از منظر ایشان  تحولات ساختاری در نظام بین­الملل تحولات قاعده کنشگری را در سطح منطقه ایجاد کرده و به تعدد حضور کنشگران در سطح منطقه دامن زده است. در نهایت آقای دکتر اصولی عادی­سازی روابط جمهوری آذربایجان را در ادامه جنگ دوم قره­باغ و جنگ اوکراین مهم­ترین عامل تحول­ساز روندهای ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی منطقه برشمردند که مسایل حاشیه­ای را به متن اصلی تحولات و هسته تحولات را به حاشیه متن گسیل ساخته است.