درباره سازمان اکو

معرفی سازمان

سازمان همکاری اقتصادی (اکو) در ابتدا با مشارکت سه کشور ایران، ترکیه و پاکستان بر اساس معاهده ازمیر و با هدف اعتلای سطح زندگی اقتصادی مردم منطقه در 1984 تاسیس گردید.
افغانستان،تاجیکستان،آذربایجان،ازبکستان،ترکمنستان،قزاقستان،قرقیزستان در 1992 به این سازمان ملحق شدند. از جمله اهداف دیگر سازمان گسترش تجارت درون منطقه ای و فرا منطقه ای و همچنین تلاش در جهت ادغام تجارت کشورهای منطقه با تجارت جهانی است. اداره امور اکو در وزارت امور خارجه به منظور ارتقای سطح همکاری ها بین کشورهای عضو شکل گرفت. در این رابطه اداره اکو با وزارتخانه ها و سازمان های داخلی و خارجی مرتبط همکاری می کند. در واقع این اداره مسوولیت هماهنگی بین نهادهای داخلی با دبیرخانه و طرفهای ذیربط در سایر کشورهای عضو را بر عهده دارد.
اهداف
      ارتقای شرایط برای توسعه اقتصادی پایدار و افزایش سطح زندگی و رفاه مردم.
      گسترش تجارت درون منطقه ای و فرامنطقه ای و حذف موانع تجاری.
         تلاش در جهت ادغام تجارت کشورهای منطقه با تجارت جهانی و ارتقائ همکاری های اقتصادی، اجتماعی،فرهنگی، فنی و علمی.
توسعه زیربناهای حمل و نقل و ارتباطات.
          توسعه همگرایی بخش دولتی و خصوصی با تاکید بر آزادسازی اقتصادی.
          تدوین برنامه مشترک جهت توسعه منابع انسانی و بهره برداری از منابع طبیعی.
  تشکیلات
        نشست سران که هر دو سال یکبار جهت اتخاذ رهنمودهای کلی برگزار می گردد.
شورای وزیران  که بالاترین رکن تصمیم گیری و سیاستگذاری سازمان است و سالی یکبار تشکیل جلسه می دهد.
         شورای نمایندگان دائم   بازوی اجرایی شورای وزیران است و هر ماه در سطح سفرا در تهران تشکیل جلسه می دهد.
شورای برنامه ریزی منطقه ای  سالی یکبار در سطح روسای سازمان های برنامه ریزی کشورهای عضو تشکیل جلسه می دهد و وظایفی از قبیل تدوین برنامه های عملی برای تحقق اهداف سازمان، بررسی برنامه های گذشته و پیشنهاد تشکیل نهادهای منطقه ای را به عهده دارد.
 
دبیرخانه اکو
    مقر دبیرخانه سازمان در تهران است. دبیرخانه مسوول هماهنگی و نظارت بر اجرای فعالیت های اکو و کمک به برگزاری نشست ها می باشد. دبیرخانه متشکل از دبیرکل، معاونین، مدیران و کارکنان است. شورای وزیران از میان نامزدهای انتخاب شده از سوی کشورهای عضو دبیرکل را برای یک مدت سه ساله غیر قابل تمدید انتخاب می نماید. دبیرکل بالاترین مقام اجرایی سازمان میباشد.

موافقتنامه های مهم منطقه ای
  موافقتنامه تجاری اکو (اکوتا) :کشورهای ایران، ترکیه، پاکستان، تاجیکستان و افغانستان بنای موافقتنامه تجاری اکو را در اسلام آباد(9/4/83) با هدف کاهش تعرفه ها بنا نهادند. در دومین اجلاس وزرای بازرگانی اکو، سه کشور بنیانگذار به پیشنهاد وزیر بازرگانی جمهوری اسلامی ایران تصمیم به کاهش سقف تعرفه ها به حداکثر 10 درصد در مدت 5 سال گرفتند. مراحل تصویب اکوتا در مجلس شورای اسلامی در حال نهایی شدن است.
   موافقتنامه چارچوب حمل و نقل ترانزیت: به دنبال اجرایی شدن این موافقتنامه برگزاری اولین اجلاس شورای هماهنگی حمل و نقل ترانزیت از اقدامات مهم اکو طی سال گذشته بوده است. این موافقتنامه چهار کمیته شامل بیمه. راه آهن. جاده و حقوقی دارد.
  موافقتنامه تشویق و حمایت از سرمایه گذاری: سه کشور افغانستان، آذربایجان و ترکیه موافقتنامه مذکور را امضا نموده اند. جمهوری اسلامی ایران تا کنون موافقتنامه مذکور را امضا نکرده و موضوع در دست پی گیری می باشد.

   پیش نویس موافقتنامه همکاری بخش های تعاونی کشورهای عضو: این پیش نویس از سوی ایران در هفدهمین اجلاس شورای برنامه ریزی منطقه ای مطرح و هم اکنون در حال بررسی می باشد.
  موافقتنامه تاسیس بانک اطلاعات جرایم گمرکی و قاچاق اکو: تا کنون کشورهای افغانستان، آذربایجان، پاکستان و ترکیه موافقتنامه مزبور را امضاء نموده اند.

  موافقتنامه تاسیس شرکت بیمه اتکایی اکو: کمیته سه جانبه برای نهایی کردن موافقتنامه مزبور توسط سه کشور ایران، ترکیه و پاکستان در دستور کار است.

  موافقتنامه تسهیل صدور روادید تجار و بازرگانان عضو اکو: این موافقتنامه در سال 1998 تنظیم و توسط سه کشور امضاء و در سال 2002 حد نصاب لازم را بدست آورده و لازم الاجرا گردیده است.

  موافقتنامه تاسیس بانک اکو: از تیرماه 1385 اجرایی شده و بر این اساس بانک اکو فعالیت خود را شروع کرده است. مقر بانک در استانبول و دارای شعب در تهران و اسلام آباد خواهد بود.
 
آژانس های تخصصی و موسسات منطقه ای:
با توجه به رویکرد سازمان جهت توسعه همکاری های منطقه ای و فرا منطقه ای، سازمان اکو نهادهای تخصصی زیر را ایجاد کرده است:
- موسسه فرهنگی اکو
- موسسه آموزش عالی بیمه اکو
- شرکت بیمه اتکایی اکو
- بانک توسعه و تجارت اکو
- مجمع اتاقهای بازرگانی و صنایع اکو
- بنیاد علمی و موسسه آموزشی اکودر شرف تاسیس
- موسسه منطقه ای استانداردسازی اکودر شرف تاسیس
هر یک از نهادهای فوق در زمینه های تخصصی مربوطه فعالیت دارند. همچنین اکو ایجاد تعدادی از مراکز منطقه ای تخصصی را نیز تصویب کرده است که از آن جمله اند:
- مرکز منطقه ای مدیریت خشکسالی در مشهد
- مرکز منطقه ای انتقال تکنولوژی در تهران
- مرکز منطقه ای مبارزه با بلایای  طبیعی
- کمیسیون دائمی مبارزه با بیماری های دامی
 معرفی مدیریت ها و مراجع ملی اکو
- مدیریت حمل و نقل و ارتباطات
- مدیریت صنعت، کشاورزی و گردشگری
- مدیریت تجارت و سرمایه گذاری
- مدیریت انرژی، معادن و محیط زیست
- مدیریت پروژه، آمار و تحقیقات اقتصادی
- مدیریت توسعه پایدار و منابع انسانی
- سازمان های تخصصی
هر یک از هفت مدیریت داخلی سازمان اکو وظایف خود را در هماهنگی با سایر نهادها و مراجع ملی کشورهای عضو انجام می دهند.
 معرفی اداره اکو
وظیفه اصلی به عنوان مرجع ملی اصلی هماهنگ کننده ارتباط نهادها و دستگاه های اجرایی با دبیرخانه و نمایندگی دایم ج.ا.ا در اکو.
یک یا دو کارشناس با توجه به اهمیت و حجم کار در هر یک از مدیریت های فوق در اداره امور اکو مشغول انجام وظیفه است. بعنوان مثال کلیه فعالیت های صنعت، کشاورزی و توریسم منطقه از طریق کمیته صنعت اداره اکو با نهادهای داخلی و همچنین نهادهای خارجی در کشورهای منطقه هماهنگ می گردد. هر یک از مدیریت های سازمان نیز سالیانه کارگاه های آموزشی و همچنین اجلاس هایی را در سطح کارشناسی، مقامات ارشد و وزرا برگزار می کنند.
 آخرین خبرها
- هفدهمین اجلاس شورای برنامه ریزی منطقه ای اکو 29 بهمن لغایت 3 اسفند ماه سال جاری در محل دبیرخانه اکو در تهران برگزار گردید. تقویم وقایع سال 2007 برای سازمان در اجلاس مزبور تدوین گردید. همچنین وظایف هر یک از مدیریت های موجود برای سال آینده مورد رسیدگی قرار گرفت.
- اجلاس مقامات ارشد استانداردسازی اکو: این اجلاس در بهمن ماه سالجاری در پاکستان برگزار گردید. در اجلاس فوق طرح تاسیس مرکز استانداردسازی اکو در ایران نهایی شد.
- سومین اجلاس وزرای کشاورزی اکو: دو اجلاس قبلی به ترتیب در ایران و آنتالیا برگزار گردیده است. سومین اجلاس نیز14 لغایت 16 اسفندماه سال 1385 در تهران برگزار شد. توافق برای تاسیس کمیسیون نظارت بر بیماری های دامی از مهمترین مصوبات اجلاس فوق بود.
- دومین اجلاس وزرای اقتصاد  و دارایی: اجلاس مزبور از 16/1/86 لغایت 18/1/86 در آنتالیای ترکیه برگزار شد. تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری و خصوصی سازی بین کشورهای عضو و تبادل تجربیات و اطلاعات در این زمینه در این اجلاس مورد بررسی قرار گرفت.
- اولین اجلاس کارشناسان ارشد و دومین اجلاس روسای سازمانهای خصوصی سازی اکو: این اجلاس در اسلام آباد پاکستان در تاریخ 21-23 فروردین ماه سالجاری برگزار می گردد.
 
 تقویم وقایع اکو(calendar of events):
 این تقویم برنامه نشست ها، کارگاه های آموزشی و اتفاقات مهم را درون منطقه برای یکسال زمان بندی می نماید.
دبیرخانه سازمان اکو کلیه اطلاعات مربوط به فعالیت ها، نشست ها، تصمیم گیری ها، پروژه ها و طرح های این سازمان را در سایت www.ecosecretariat.org آورده است که علاقمندان می توانند برای اطلاعات بیشتر به این آدرس رجوع کنند.
 منبع: سایت وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران و دبیرخانه اکو